EUSEBİUS (KAYSERİ’Lİ) (263-339)
Eusebius, Kilise tarihi için bir çok önemli olayların olduğu bir devirde yaşamıştır: Büyük mezalim; İznik Konsili, onun zamanında olmuştur. Bu nedenle Kayeri’li Eusebius ilginç bir tanıktır. Öte yandan, Eusebius, Kilise’nin geçmişine ilgi duyan bir insandı. Kendi zamanında mevcut bulunan ve artık kaybolmuş bulunan yazıları arayıp toplamış ve bunlardan yararlanmıştır. Bu nedenle Kayseri’li Eusebius, II. ve III. yüzyılların Hıristiyanlığı hakkında çok değerli bir bilgi hazinesini bizlere nakleden kimsedir. Bu bilgileri esas itibariyle: Kilise Tarihi ve Filistin Şehitleri isimli iki eserinde bulmaktayız. Eusebius 312-315 yıllarında Kayseri episkoposu olmuştur. Pamfilus ile birlikte, Kayseri kitaplığının gelişmesine ve zenginleşmesine hizmet etmiştir. Ne yazık ki ariyanizm’in savunucusu olmuş ve İznik konsilinin büyük savunucuları olan Antakya’lı Eusate ve İskenderiyeli Athanasius’a karşı yöneltilen saldırılara katılmıştır.